Witbalans instellen? Wat is het nut ervan? Je hebt toch een automatische stand voor de witbalans op je camera?

Met de witbalans bepaal je de kleur temperatuur van de foto. Dit kan dan van heel koel (blauwe gloed) naar heel warm (rood/oranje gloed). De kleur temperatuur wordt uitgedrukt in Kelvin. De meeste camera’s hebben een aantal standaard instellingen voor de witbalans zoals zon, bewolkt, lamplicht enz.

Elk van deze instellingen komt overeen met een Kelvin-waarde en beïnvloed dus de “gloed” van de foto. De standaard instelling van elke camera is zo dat hij altijd 18% grijs meet. Wat heeft dat voor invloed? Stel, je maakt een foto van iets dat helemaal wit is. Dit onderwerp zal op de foto toch niet zo wit worden, maar (licht) grijs omdat de camera zo staat ingesteld door de fabrikant. Bij zwart geldt hetzelfde. Een zwart object wordt ook grijs.

Bij sommige betere camera’s kan je ook handmatig de Kelvin-waarde instellen waardoor je meer controle hebt. Maak je foto’s in RAW dan is deze waarde in een bewerkingsprogramma achteraf ook nog aan te passen. Onder lastige weersomstandigheden of bij nachtfotografie wil de (automatische) witbalans soms de foto de verkeerde kleur meegeven. Dan is het verstandig om in RAW te schieten, zodat je het achteraf kan aanpassen, als het resultaat niet de juist gloed heeft en anders is dan je had verwacht.

In de voorbeelden hieronder hebben alle foto’s dezelfde instellingen, alleen de witbalans is aangepast.

De gebruikte Kelvin-waarde 3500K, 5500K, 7221K (automatisch) en 10000K

Gebruik van een grijskaart
Met een grijskaart kun je de witbalans nauwkeurig instellen om wit wit te laten zijn en zwart ook werkelijk zwart. Wat is nou eigenlijk een grijskaart. De naam zegt het eigenlijk al, het is een grijze kaart. De kaart kan van karton zijn of plastic en er zijn zelfs opvouwbare schermpjes te koop, maar allemaal zijn ze 18% grijs. Dit kan je gebruiken om van deze kaart een referentiefoto te maken, die je dan tijdens de nabewerking als basis gebruikt voor de witbalans.